Αναγέννηση

 Λεονάρδο Ντα Βίντσι

O Λεονάρδο Ντα Βίντσι (1452-1519) αποτελεί το πιο κλασικό παράδειγμα του τύπου των ανδρών της Αναγέννησης, που διακρίνονται για την πολυπραγμοσύνης τους. Είναι ζωγράφος, μηχανικός, φυσιοδίφης, αρχιτέκτονας, μετεωρολόγος, τα πάντα. Το ζωγραφικό του έργο αν και λίγο σε έκταση, είναι ωστόσο τεράστιο σε σημασία γιατί διακρίνεται για την πρωτοτυπία και την ποιότητά του. Ο Ντα Βίντσι έχει τη δύναμη να φορτίζει τα έργα του με αινιγματικότητα και μυστήριο, καταστάσεις που υποβάλλονται από το ύφος των προσώπων και από τον κατάλληλο χώρο στον οποίο τοποθετούνται.

‘Ετσι στα έργα «Η Παναγία των Βράχων» (περίπου 1483) και «Μόνα Λίζα» (περίπου 1504) καθώς και σ’ άλλα του έργα, εκτός από την ακαταμάχητη γοητεία των προσώπων, το φανταστικό τοπίο με τα βράχια και τα ομιχλώδη βουνά αποπνέει ένα μυστήριο μεταφυσικού καλέσματος, απόκοσμο, μακρινό, ονειρικό. Η πρωτότυπή του τεχνική το «σφουμάτο» είναι ένα είδος φωτοσκίασης για την απόδοση του όγκου, και συνίσταται στην απαλή μετάβαση από τον ένα τόνο στον άλλο, από το φως στη σκιά με το σταδιακό σκούρεμα του τοπικού χρώματος έτσι που οι όγκοι να φαίνονται πως τυλίγονται μέσα σε μια αχνή καπνιά, μια ομίχλη, που καταργεί τα σκληρά περιγράμματα και συνέχεια μεταξύ τους, όγκους και φόντο, έτσι που τα χρώματα να διεισδύουν το ‘να στο άλλο.

Η σύνθεσή του σ’ αρκετά έργα βασίζεται στο «τρίγωνο την Αναγέννηση» επειδή η ομάδα των προσώπων σε μια εικόνα περικλείεται σ’ ένα φανταστικό τρίγωνο όπως συμβαίνει στην «Παναγία των Βράχων» και στο «Παρθένος και το Βρέφος με την Αγία ‘Αννα» (1500-7). Στο δεύτερο έργο η βάση του τριγώνου αλλά και το μέσο του κατέχεται από πολλά στοιχεία που λιγοστεύουν όσο πάνε πιο ψηλά ωσότου στην κορυφή του τριγώνου να δεσπόζει μόνο το κεφάλι της Παρθένου σε μια ιεράρχηση των μορφών.